Klonowanie

Termin klonowanie pochodzi od greckiego słowa klon, czyli pęd, latorośl, gałązka. Do naukowego słownika wszedł on na początku XX wieku i oznaczał grupę roślin propagowanych przy użyciu jakichkolwiek części wegetatywnych. Dziś tym mianem określa się proces tworzenia dokładnych kopii organizmu macierzystego, czyli osobników zawierających identyczną informację genetyczną klonów.

Klon – w biologii mianem klonu określa się organizmy mające identyczny lub prawie identyczny materiał genetyczny. Klonami są więc nie tylko organizmy uzyskiwane w laboratoriach w wyniku skomplikowanych procedur, ale też organizmy powstałe w procesie rozmnażania wegetatywnego, takie jak kolonie bakterii, jednokomórkowców, odrośla i rozmnóżki roślin.

Termin „klonowanie” kojarzy się zwykle z tworzeniem idealnych kopii całego organizmu. Istnieje jednak inny rodzaj tej techniki, który polega na powielaniu samego materiału genetycznego. Jest to proces bazujący na replikacji DNA, w którym pożądana sekwencja zostaje namnożona dzięki podziałom mitotycznym komórek gospodarza lub bezpośredniemu kopiowaniu zawierającego ją wektora.

Klonowanie – w potocznym rozumieniu proces tworzenia idealnej kopii z oryginału. W biologii mianem klonu określa się organizmy mające identyczny lub prawie identyczny materiał genetyczny. Klonami są więc organizmy powstałe w procesie rozmnażania wegetatywnego, takie jak kolonie bakterii, jednokomórkowców, odrośla i rozmnóżki roślin etc.

Klonowanie jest procesem, wyniku którego powstają organizmy o materiale genetycznym identycznym z dawcą. Naturalnym procesem klonowania jest rozmnażanie się prostych organizmów żywych poprzez podział komórki macierzystej. Jednak organizmy potomne nie zawsze są klonami komórki macierzystej, ma to miejsce w przypadku mutacji.

W przypadku organizmów wyższych klonowanie jest możliwe do wykonania tylko w sposób sztuczny.

Z technicznego punktu widzenia, klonowanie polega na przeniesieniu materiału genetycznego z komórki somatycznej do komórki jajowej z której sunięte jest jądro komórkowe.

Opanowano obecnie metody klonowania wielu gatunków roślin i zwierząt. W przypadku zwierząt zazwyczaj stosuje się technikę polegającą na przeniesieniu jądra komórki somatycznej pobranej z klonowanego osobnika, do komórki jajowej pozbawionej jądra. Proces ten tworzy funkcjonalną zygotę. Zygota ta może, jeśli się jej na to pozwoli, rozwinąć w żywego osobnika. Dawca komórki jajowej z reguły pochodzi z tego samego gatunku. Transfer jądra do komórki jajowej innego gatunku rzadko jest skuteczny.

Klonowanie nie jest procesem łatwym i aby klonować jednego osobnika należy często wykonać wiele prób. Często zdarza się że transfer jąder się powiedzie ale nie dochodzi do dalszego rozwoju zarodka. Klonowanie wymaga dużej wiedzy biologicznej i praktyki laboratoryjnej. Dlatego też proces ten nie jest łatwy do wykonania.